Laien trantsizio ekologikorako ingurumen eragile berria sortu da

Urola Erdiko Lapatx Zabortegia itxi ostean, eremuaren kudeaketa daraman enpresa ere eraldaketa prozesuan izan da. Eraldaketa horretatik sortu da ‘Laien. Ingurumena eta energia’. Izena aldatzeaz gain, azken urteotako eraldaketari jarraituz, izana ere aldatu du

2016. urteko abenduan itxi zen 30 urtez zaborrak jaso ostean, Lapatx Zabortegia. Ordutik, eraldaketa prozesu etengabean dago. Izan ere, zaborra lurperatzeari utzi zion egun batetik bestera, baina zereginak ez ditu amaitu. Eraldaketa prozesu horren baitan, etorkizuneko erronkak identifikatu eta ekonomia zirkularra eta energia oinarri dituen trantsizio ekologikorako eragile bihurtu da, eskualdeari zerbitzua ematen jarraitzeko. Eta eraberritze horren baitan izena ere aldatu du. Hemendik aurrera Laien. Ingurumena eta energia ingurumen eragilea izango da.

Etorkizuneko erronken eta eraldaketaren oinarrian egin berri duen plan estrategikoa dago. Hala, aldaketa klimatikoari aurre egitea, jasangarritasuna bultzatzea, ekonomia zirkularra bultzatzea eta trantsizio energetikorako poiektuak garatzeko puntuak ditu zehaztuta datozen urteotarako bide-orrian. Beti ere, eremuak beharrezko duen Ingurumen Baimen Integratuak eskatzen dituen betebeharrak atzean utzi gabe.

Lau helburu estrategiko izango ditu hemendik aurrera.

1. Eskualdeari zerbitzua ematea. Urola Erdiko herri, herritar eta mankomunitatearentzat ingurumen interes, interes sozial edo ekonomikoan izan dezaketen jarduerak gauzatzea, beste eragileekin elkarlanean.
2. Trantsizio energetikoa bultzatzea. Lapatxeko energia eta espazio baliabideak energia trantsizioarako baliatzea instalazioak jasangarri bihurtzea, menpekotasun energetikoarekin bukatzeko, kutsadura gutxitzeko eta kostuak murrizteko.
3. Ekonomia zirkularra bultzatu, hondakinen balorizarioaren bidez. Ekonomia zirkularraren eredua sustatzeko helburuz eta ingurumen-inpaktua minimizatu eta kostuak optimizatzeko hondakinen biltegiratzeko eta tratatzeko jarduerak egitea.
4. Zigilatzearen jarraipena. Ezinbestean eta 30 urtez Lapatx zabortegiaren zigilatzearen eta jarraipenaren ardura izango du.

Erronka horiek zehaztuta, Laien dagoeneko berritutako ardatz eta oinarri horien baitan hasia da lanean. Hala, zigilatutako eremuan, zabortegi zaharrean, energia berriztagarriak ezarri eta ekonomia zirkularra bultzatzeko instalazioak prestatzen ari da.

Zigilatzea aurrera
Zabortegiak zaborra jasotzea utzi bazuen ere, bere bizitza ez zen momentu batetik bestera bukatu. Zaborra jasotzea bukatu ostean hasi zuen zigilatzea. Lapatxek 90.000 metro koadro ditu; bi zatitan banatuta. Zabortegi zaharra eta berria. Zabortegi zaharrean, 1988. urtetik 2000. urtera arteko zaborrak daude pilatuta. Zati hori dagoeneko zigilatuta dago. Hala ere, 30 urtez jarraipena egin behar zaio eremuari.

Zabortegi berrian, 2000. urtetik itxi artean jasotako zaborra dago eta 60.000 metro koadroko lurra egonkontzeko denbora eta zainketa egin ostean 2023. urtean zigilatzen hasiko dira, eta legeak agindu bezala faseka egingo da. Hiru edo lau urtean zigilatuta egongo da eta ekonomia zirkularra eta energia trantsizio bultzatzeko gunea izatea aurreikusten da.